
تحصیل پزشکی در فرانسه | بررسی کامل شرایط تحصیل در رشته پزشکی فرانسه
فهرست مطالب
تحصیل پزشکی در فرانسه یکی از بهترین گزینهها برای علاقهمندان به رشته پزشکی در اروپا است. بسیاری از دانشگاههای پزشکی فرانسه بدون نیاز به آزمون ورودی دانشجویان را پذیرش میکنند. برای ورود به این رشته، شرکت در دوره یکساله پیشدانشگاهی پزشکی فرانسه ضروری است.
نکته مهم این است که دانشگاههای فرانسه معمولاً مدرک زبان فرانسه را بهعنوان پیشنیاز اجباری تعیین نمیکنند؛ اما داشتن سطح B1 زبان فرانسه در زمان مصاحبه سفارت میتواند فرآیند دریافت ویزای تحصیلی فرانسه را تسهیل کند. از این رو، توصیه میشود که متقاضیان پیش از اقدام برای پذیرش، مهارت زبان خود را تقویت کنند.
شرایط تحصیل پزشکی در فرانسه
اگر قصد تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه را دارید، باید شرایط زیر را داشته باشید:
- داشتن دیپلم دبیرستان با معدل بالا
- تسلط کافی به زبان فرانسوی در سطح C1 یا شرکت در دورههای زبان قبل از ورود به دانشگاه
- دارا بودن شرایط لازم برای اخذ ویزای تحصیلی فرانسه (برای متقاضیان خارج از اتحادیه اروپا)
- موفقیت در دوره یکساله پیشدانشگاهی پزشکی و کسب نمره کافی برای ورود به مقطع بعدی
از آنجایی که تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه بدون آزمون ورودی امکانپذیر است، فرایند پذیرش پزشکی فرانسه نسبت به سایر کشورها سادهتر است، اما رقابت برای ادامه تحصیل و فارغالتحصیلی بسیار دشوارتر خواهد بود.
برای تحصیل پزشکی در فرانسه، آشنایی با شرایط پذیرش و مراحل دریافت ویزا اهمیت زیادی دارد. دانشجویان بینالمللی میتوانند از وب سایت رسمی دولت فرانسه اطلاعات جامعی درباره ویزای دانشجویی دریافت کنند. همچنین، Campus France منبعی معتبر برای آگاهی از دانشگاهها، رشتههای پزشکی و نحوه اپلای در این کشور است.
شرایط ورود به رشته پزشکی در فرانسه
نظام آموزشی فرانسه در مقایسه با ایران، مسیر سادهتری برای ورود به دانشگاهها دارد، زیرا نیازی به کنکور پزشکی ندارد. با این حال، دانشجویان باید پس از یک سال تحصیلی بر اساس عملکرد خود ارزیابی شوند.
پس از گذراندن سال اول علوم پایه پزشکی، دانشجویان بر اساس نمرات خود به سه دسته تقسیم میشوند:
- دانشجویانی که نمره کافی دارند: میتوانند وارد مقطع بعدی رشته پزشکی شوند.
- دانشجویانی با نمرات پایینتر: باید دوباره در امتحانات ورودی شرکت کنند.
- دانشجویانی که نمره کافی ندارند: میتوانند در رشتههای پیراپزشکی تحصیل کنند.
از سوی دیگر، دانشجویان ممکن است در سال اول علاوه بر پزشکی، در یک رشته دیگر نیز تحصیل کنند. این امکان وجود دارد که در پایان سال اول با کسب نمرات زیر 10، دوباره فرصت تحصیل در همان گرایش یا ورود به رشته پزشکی با نمره بالاتر را داشته باشند.
همچنین، تسلط به زبان فرانسوی برای تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه ضروری است. متقاضیانی که به زبان فرانسوی مسلط نیستند، باید پیش از شروع تحصیلات خود در دورههای زبانی شرکت کنند. این دورهها به آمادهسازی دانشجویان برای تحصیلات تکمیلی و ورود به دورههای یک ساله علوم پایه کمک میکنند، که پس از آن میتوانند به تحصیلات دانشگاهی خود ادامه دهند.
آزمونهای ورودی دانشگاههای پزشکی فرانسه
یکی از مزایای تحصیل پزشکی در فرانسه نسبت به آلمان این است که نیازی به شرکت در آزمون ورودی مانند FSP ندارد. اما پس از سال اول، ارزیابیهای دقیقی انجام میشود تا مشخص شود دانشجو میتواند ادامه تحصیل دهد یا خیر. مهم است که دانشجویان متقاضی تحصیل پزشکی در فرانسه از نحوه ارزیابی عملکرد خود پس از سال اول آگاه باشند؛ چرا که بر اساس نمرات به دست آمده، تعیین میشود که آیا آنها شایستگی لازم برای ادامه تحصیل در این رشته را دارند یا خیر. در این میان، دانشجویان میتوانند بین دو سیستم تحصیلی PASS و L.AS انتخاب کنند.
- سیستم PASS: تمرکز بر دروس پزشکی دارد، اما اگر دانشجو موفق به کسب نمره موردنظر نشود، نمیتواند در رشته دیگری تحصیل کند و باید مجدداً برای ورود به دانشگاه تلاش کند.
- سیستم L.AS: ترکیبی از دروس پزشکی و سایر رشتههای لیسانس است. اگر نمرات دانشجو کمتر از 60 درصد باشد، میتواند در همان رشته لیسانس ادامه دهد.
دورههای تحصیل پزشکی در فرانسه: مراحل و شرایط آموزشی
تحصیل پزشکی در فرانسه شامل سه مرحله اصلی است که هر دانشجو باید آنها را با موفقیت بگذراند تا بتواند به عنوان یک پزشک حرفهای فعالیت کند. این مراحل شامل PCEM، DCEM و DES هستند که هرکدام نقش مهمی در آموزش پزشکی ایفا میکنند.
مرحله اول: PCEM (Première Cycle des Études Médicales)
اولین مرحله از تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه به نام PCEM شناخته میشود که یک دوره دو ساله است. در این دوره، دانشجویان در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و مامایی، دروس پایه و مشترک را مطالعه میکنند.
در پایان این مرحله، دانشجویان باید در آزمون پایان سال اول شرکت کنند. این آزمون رقابتی بوده و تنها کسانی که نمره کافی کسب کنند، میتوانند به سال دوم و مرحله بعدی راه پیدا کنند. دانشجویانی که موفق به قبولی نشوند، میتوانند یک سال دیگر تلاش کنند، اما در صورت عدم موفقیت، باید به رشته دیگری تغییر مسیر دهند.
مرحله دوم: DCEM (Deuxième Cycle des Études Médicales)
مرحله دوم تحصیلات پزشکی که با نام DCEM شناخته میشود، یک دوره چهار ساله است. در این دوره، دانشجویان با دروس تخصصی پزشکی آشنا میشوند و بخشی از تحصیلات خود را در بیمارستانها به عنوان کارورزی و آموزش عملی سپری میکنند.
یکی از مزایای این مرحله از پذیرش پزشکی فرانسه این است که دانشجویان در بیمارستانهای آموزشی تحت نظارت پزشکان متخصص کارآموزی میکنند و در عین حال، حقوق دانشجویی نیز دریافت میکنند. در پایان این دوره، دانشجویان باید در آزمون ملی پزشکی فرانسه شرکت کرده و نمره قبولی را کسب کنند تا وارد مرحله نهایی تحصیل پزشکی شوند.
مرحله سوم: DES (Diplôme d’Études Spécialisées)
مرحله سوم که به نام DES (دوره تخصصی پزشکی) شناخته میشود، بسته به گرایش انتخابی دانشجو میتواند بین سه تا شش سال طول بکشد.
- تحصیل در پزشکی عمومی فرانسه معمولاً سه سال زمان میبرد.
- تحصیل در تخصصهای پزشکی و جراحی مانند قلب، مغز و اعصاب، زنان و زایمان و… بین چهار تا شش سال طول میکشد.
پس از اتمام این مرحله، فارغالتحصیلان مدرک دکتری پزشکی دریافت میکنند و مجاز به فعالیت به عنوان پزشک عمومی یا پزشک متخصص خواهند بود.
آزمونهای زبان فرانسوی جهت تحصیل پزشکی در فرانسه
یکی از پیشنیازهای اصلی پذیرش در دانشگاههای پزشکی فرانسه، تسلط به زبان فرانسوی است. متقاضیان باید در یکی از آزمونهای DELF، DALF، TEF یا TCF شرکت کنند تا مهارت زبانی خود را اثبات کنند.
📌 انتخاب آزمون مناسب بستگی به نیاز دانشجو دارد:
آزمون | سطح زبان | مدت اعتبار | قابل دسترسی در ایران |
---|---|---|---|
TEF | A1 تا C1 | ۲ سال | ✅ |
TCF | A1 تا C1 | ۲ سال | ✅ |
DELF | A1 تا B2 | دائمی | ✅ |
DALF | C1 تا C2 | دائمی | ✅ |
🔹 آزمونهای TEF و TCF سریعتر و راحتتر هستند اما فقط دو سال اعتبار دارند.
🔹 آزمونهای DELF و DALF اعتبار دائمی دارند و برای تحصیل پزشکی در فرانسه گزینه بهتری محسوب میشوند.
دانشگاه های پزشکی فرانسه
فرانسه از دیرباز به عنوان یکی از مراکز برجسته در حوزه پزشکی شناخته شده است، که این موقعیت به دلیل کسب جوایز متعدد و وجود دانشگاههای معتبر پزشکی در این کشور است. این دانشگاهها به ویژه بین دانشجویانی که علاقهمند به تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه هستند، محبوبیت بالایی دارند. در زیر، لیستی از دانشگاههای برتر پزشکی فرانسه را آوردهایم که شامل نام، نوع، رتبهبندی جهانی QS و موقعیت رتبهبندی در فرانسه میشود تا در انتخاب دقیقتر خود کمک کننده باشد.
- دانشگاه Sorbonne: این دانشگاه دولتی که در رتبه 72 جهانی QS قرار دارد، به عنوان پیشتاز در فرانسه با رتبه اول شناخته میشود.
- دانشگاه Universite de Paris: دیگر دانشگاه دولتی برجسته، با رتبه جهانی 261 در QS و دوم در فرانسه است.
- دانشگاه Universite Paris Sud: با قرار گرفتن در رتبه 86 QS جهانی و سوم در فرانسه، این دانشگاه دولتی نیز بسیار مورد توجه است.
- دانشگاه University of Montpellier: این دانشگاه که بین رتبههای 521 تا 530 جهانی QS قرار گرفته، در رتبه چهارم فرانسه است.
- دانشگاه Universite de Lorraine: با رتبهبندی در بازه 801 تا 1000 QS جهانی، این دانشگاه دولتی پنجمین دانشگاه برتر فرانسه است.
این اطلاعات به دانشجویانی که به دنبال تحصیل پزشکی در فرانسه هستند کمک میکند تا با در نظر گرفتن رتبه و موقعیت دانشگاهها، تصمیمگیری آگاهانهای داشته باشند.
مدارک لازم برای پذیرش پزشکی در فرانسه
اگر به دنبال فرصتی برای تحصیل رایگان در رشته پزشکی در فرانسه هستید، چند نکته مهم وجود دارد که باید در نظر بگیرید. ابتدا، متقاضیانی که از خارج از اتحادیه اروپا میآیند باید برای اولین سال تحصیلی خود ویزای تحصیلی فرانسه را دریافت کنند تا امکان اقامت در این کشور را داشته باشند. برای تحصیل در سال دوم و پس از آن، دانشجویان نیاز به اخذ اقامت در فرانسه دارند. در حالی که هر دانشگاه ممکن است مدارک متفاوتی برای پذیرش تحصیلی درخواست کند، مدارک عمومی ضروری برای تحصیل در رشته پزشکی عبارتند از:
- مدرک دیپلم یا مدارک تحصیلی پیشین به همراه ترجمه فرانسوی و ریزنمرات.
- مدارک شناسایی با ترجمه به زبان فرانسه.
- گذرنامه معتبر.
- داشتن حداقل سن 17 سال.
- نوشتن و ارائه نامه انگیزه یا بیانیه هدف.
- ارائه گواهی سلامت، که وضعیت بهداشتی، جسمانی و روانی متقاضی را تایید میکند.
- توصیهنامههایی از اساتید قبلی، در صورت داشتن.
- رزومه علمی، در صورت وجود.
- گواهی تمکن مالی از بانک.
- پرداخت هزینه ثبتنام.
- داشتن حداقل نمره قبولی در دروس پایه مانند زیستشناسی، فیزیک و ریاضیات، با میانگین نمرهای حداقل 62 درصد بین این دروس.
این موارد، مجموعهای از پیشنیازهای اساسی را تشکیل میدهند که به متقاضیان کمک میکند تا برای تحصیل پزشکی در فرانسه، برنامهریزی و آمادهسازی لازم را انجام دهند.
هزینه تحصیل پزشکی در فرانسه
برای آغاز تحصیل در رشته پزشکی در فرانسه، دانشجویان ابتدا باید یک دوره یکساله کالج را با موفقیت به پایان برسانند. پس از آن، امکان ورود به دانشگاههای دولتی فرانسه فراهم میشود تا تحصیلات تخصصی در رشته پزشکی را شروع کنند. هزینه این دوره کالج تقریباً 8 هزار یورو است، در حالی که شهریه دانشگاه برای تحصیل در رشته پزشکی به طور سالانه بین 200 یورو تا 4000 یورو متغیر است. با نگاهی به اطلاعات زیر میتوانید تصویر واضحتری از هزینههای مرتبط با تحصیل پزشکی در فرانسه کسب کنید:
- دوره یک ساله کالج: 8 تا 10 هزار یورو
- هزینه سالانه زندگی: 10 تا 12 هزار یورو
- شهریه دانشگاه: 200 یورو تا 4000 یورو
علاوه بر جذابیت تحصیل رایگان پزشکی در فرانسه به دلیل اعتبار بالای دانشگاهها و پشتیبانی دولتی برای بخشی از هزینههای مسکن، متقاضیان تنها باید هزینههای مربوط به دورههای زبان فرانسوی را در نظر بگیرند. این هزینهها با توجه به طول دوره تغییر میکند و به طور متوسط بین 5 هزار تا 50 هزار یورو در طول یک سال متغیر است. در جدول زیر، شهریه دورههای زبان فرانسوی برای دورهای چهل هفتهای که دانشجویان هفتهای 20 ساعت به تحصیل زبان فرانسوی اختصاص میدهند، آورده شده است:
- France Langue, Lyon: شهریه 9,310 یورو، بدون اقامتگاه
- Tours Langues, Tours: شهریه 11,623 یورو، بدون اقامتگاه
- Eurocentres, Paris: شهریه 9,645 یورو، بدون اقامتگاه
- Study & Live in your Teacher’s Home in Marseille, Marseille: شهریه 51,941 یورو، با اقامتگاه
- France Langue Paris Notre Dame, Paris: شهریه 9,310 یورو، بدون اقامتگاه
- LSF, Montpellier: شهریه 6,080 یورو، بدون اقامتگاه
در ادامه، شهریه برخی از دانشگاههای پزشکی فرانسه در مقاطع مختلف تحصیلی به شرح زیر است:
- Sorbonne University: کارشناسی 170 یورو، کارشناسی ارشد 243 یورو، دکتری 380 یورو
- Universite de Paris: کارشناسی 170 یورو، کارشناسی ارشد 243 یورو، دکتری 380 یورو
- Universite Paris Sud: کارشناسی 170 یورو، کارشناسی ارشد 243 یورو، دکتری 380 یورو
- University of Montpellier: 180 تا 700 یورو، بسته به برنامه تحصیلی
تحصیل پزشکی در فرانسه به زبان انگلیسی
امکان تحصیل پزشکی در فرانسه و دانشگاه های دولتی آن، تنها به زبان فرانسوی وجود دارد. به همین دلیل، دانش زبان فرانسوی به عنوان یکی از بزرگترین چالشها برای دانشجویان بینالمللی که قصد دارند در فرانسه تحصیل کنند، شناخته میشود. با این حال، با هدف جذب دانشجویان خارجی از نقاط مختلف جهان، برخی از دانشگاهها و مؤسسات خصوصی در رشته پزشکی برنامههای آموزشی خود را به زبان انگلیسی ارائه میدهند. این امکان، فرصت تحصیل در رشته پزشکی به زبان انگلیسی را برای متقاضیان بینالمللی فراهم میآورد. البته، تحصیل به زبان انگلیسی با هزینههای تعیین شدهای همراه است که بسته به دانشگاه یا موسسه و همچنین سطح و تخصص برنامه تحصیلی، متفاوت خواهد بود.
ویزای تحصیلی فرانسه برای رشته پزشکی
برای درخواست ویزای تحصیلی فرانسه، متقاضیان باید مجموعهای از مدارک را ارائه دهند که شامل موارد زیر میشود:
- سوابق تحصیلی به عنوان اثبات تحصیلات گذشته
- مدرکی دال بر تسلط به زبان فرانسه
- اثبات توانایی مالی برای پوشش هزینههای زندگی در فرانسه (حداقل 615 یورو برای هر ماه)
- پر کردن و ارسال فرم رسمی که توسط کنسولگری فرانسه صادر و به دانشگاه یا اداره مهاجرت فرستاده میشود
- پرداخت هزینه 58 یورو بابت تمبر مالیاتی
- انجام معاینات پزشکی پس از ورود به فرانسه
کار پس از تحصیل پزشکی در فرانسه
تحصیل پزشکی در فرانسه به دلیل جایگاه برجسته و امکانات عالی آموزشی این کشور، مورد توجه بسیاری از دانشجویان بینالمللی قرار گرفته است. علاوه بر این، فارغالتحصیلان رشتههای پزشکی در فرانسه از فرصتهای شغلی قابل توجهی بهرهمند میشوند، که این مسئله باعث افزایش تمایل متقاضیان برای اقامت دائم پس از پایان تحصیلات در این کشور میشود. افرادی که تحصیلات پزشکی خود را خارج از فرانسه به پایان رساندهاند برای کار در این حوزه نیازمند تایید مدارک تحصیلی یا معادلسازی آنها با استانداردهای فرانسه هستند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به شرکت در دورههای کوتاهمدت برای ورود به بازار کار فرانسه باشد.
اما، دانشآموختگان دانشگاههای فرانسه میتوانند بلافاصله پس از اتمام تحصیلات خود، در موسسات بهداشتی و درمانی یا مراکز تحقیقاتی فرانسه مشغول به کار شوند. این دسته از فارغالتحصیلان اجازه دارند 1 تا 2 سال پس از تحصیل برای یافتن شغل مورد نظرشان در فرانسه بمانند. توجه داشته باشید که دوره تحصیل پزشکی در فرانسه معمولاً 9 سال طول میکشد و فارغالتحصیلان پس از اتمام این دوره ممکن است امکان دریافت مستقیم پاسپورت فرانسه را داشته باشند. در نمودار زیر، نرخ بیکاری فرانسه در سالهای اخیر را مشاهده خواهید کرد.
بورسیه پزشکی فرانسه برای دانشجویان بینالمللی
بورسیه پزشکی فرانسه یکی از بهترین گزینهها برای دانشجویانی است که قصد دارند با هزینهای کمتر در این کشور تحصیل کنند. دولت فرانسه، دانشگاهها و برخی مؤسسات خصوصی، کمکهزینههای تحصیلی متعددی برای دانشجویان بینالمللی فراهم کردهاند که میتواند بخش قابل توجهی از هزینههای تحصیل و زندگی در فرانسه را پوشش دهد. این بورسیهها معمولاً بر اساس شایستگی علمی، نیاز مالی یا ملیت دانشجو اعطا میشوند.
انواع بورسیه پزشکی فرانسه
- بورسیههای دولتی فرانسه: یکی از شناختهشدهترین برنامههای حمایتی، بورسیه ایفل (Eiffel Scholarship) است که از سوی دولت فرانسه به دانشجویان خارجی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری اعطا میشود. این بورسیه بیشتر برای دانشجویانی که قصد تحقیق در حوزههای تخصصی پزشکی دارند، مناسب است.
- بورسیه دانشگاهی: بسیاری از دانشگاههای پزشکی فرانسه مانند دانشگاه سوربن و دانشگاه پاریس دکارت، کمکهزینههایی را برای دانشجویان پزشکی در نظر گرفتهاند که شامل تخفیف در شهریه یا تأمین هزینههای زندگی میشود.
- بورسیههای منطقهای: برخی از استانهای فرانسه مانند ایل-دو-فرانس و آکیتن برنامههای حمایتی ویژهای برای دانشجویان پزشکی دارند که شامل تأمین هزینههای مسکن و زندگی در دوران تحصیل میشود.
- کمکهزینههای مؤسسات خصوصی و خیریهها: برخی سازمانهای بینالمللی مانند بنیاد ایراسموس موندوس یا سازمان پزشکان بدون مرز، بورسیههایی را برای دانشجویان ممتاز پزشکی که قصد ادامه تحصیل در فرانسه دارند، ارائه میدهند.
شرایط دریافت بورسیه پزشکی فرانسه
برای دریافت بورسیه پزشکی فرانسه، دانشجویان باید شرایط خاصی را داشته باشند که بسته به نوع بورسیه، ممکن است متفاوت باشد. برخی از مهمترین معیارها عبارتند از:
- معدل بالا و سوابق علمی قوی
- مدرک زبان فرانسه در سطح B2 یا C1 برای برخی از بورسیهها
- ارائه انگیزهنامه و توصیهنامه از اساتید دانشگاهی
- اثبات نیاز مالی در برخی از بورسیههای دولتی و منطقهای
چگونه برای بورسیه پزشکی فرانسه اقدام کنیم؟
برای درخواست بورسیه پزشکی در فرانسه، دانشجویان باید از طریق وبسایتهای رسمی دانشگاهها یا نهادهای ارائهدهنده بورسیه اقدام کنند. برخی از مهمترین مراحل شامل:
- انتخاب نوع بورسیه و دانشگاه مقصد
- آمادهسازی مدارک مورد نیاز مانند رزومه، توصیهنامه و انگیزهنامه
- ثبتنام در سامانههای آنلاین مانند Campus France
- ارسال درخواست و پیگیری پذیرش
نکته مهم: برخی از بورسیههای پزشکی فرانسه به دانشجویان خارجی اجازه میدهند که پس از فارغالتحصیلی، اقامت کاری دریافت کنند. در این شرایط، دانشجویان میتوانند برای پاسپورت تلنت فرانسه اقدام کرده و مسیر حرفهای خود را در این کشور ادامه دهند.